Het wordt kouder, waardoor meer mensen thuis de verwarming aanzetten of onveilige alternatieven gebruiken. Daarbij vergroot het risico op een CO-vergiftiging. Brandweer Limburg is bezorgd en vraagt daarom meer aandacht voor CO-gevaar. “We geven graag meer tips om mensen te waarschuwen, zo CO-intoxicaties te vermijden en veilig de winter door te komen,” aldus de drie Limburgse hulpverleningszones.
Als hulpdiensten zijn we deze winter extra bezorgd over mogelijke CO-intoxicaties. Met de huidige energiecrisis zoeken sommige mensen alternatieven voor verwarmen of koken. Die houden verschillende gevaren in, waarbij CO-vergiftiging (koolmonoxide) toch wel één van de grootste risico’s is. Jaarlijks worden in België meer dan duizend mensen het slachtoffer van een koolstofmonoxidevergiftiging. Dit jaar telde het Antigifcentrum al 60 CO-doden.
Daarom is het zo belangrijk om mensen te wijzen op mogelijk CO-gevaar en effectief te waarschuwen voor CO als stille doder. Hiervoor werkten de 3 hulpverleningszones in Limburg samen een online campagne uit onder de slogan “Veilig de winter door!”
Sinds midden oktober loopt er een grootschalige campagne tegen CO-vergiftiging, op initiatief van het Antigifcentrum en in samenwerking met o.a. Netwerk Brandweer. Als aanvulling hierop, lanceren de 3 Limburgse zones “Veilig de winter door”, een laagdrempelige online campagne met sprekende beelden, om mensen heel concreet te wijzen op de gevaren.
Wat is koolstofmonoxide?
Koolmonoxide of koolstofmonoxide (CO) is een kleurloos, reukloos en niet-irriterend gas. De onopvallende kenmerken van koolmonoxide vormen vaak het grootste gevaar van het gas. Je merkt de giftige werking van CO doorgaans pas te laat of soms zelfs niet op.
Wat doet koolstofmonoxide?
Bij een te hoge concentratie aan CO komt het gas door je ademhaling via je longen in je bloed terecht. In het bloed neemt CO de plaats van zuurstof in, waardoor je chemisch kunt verstikken. Je hoeft geen grote hoeveelheid koolmonoxide in te ademen om al vergiftingsverschijnselen te krijgen.
Hoe herken je een CO-vergiftiging?
Mogelijke symptomen van CO-vergiftiging lijken heel sterk op die van een voedselvergiftiging:
- Plotse vermoeidheid
- Duizeligheid
- Hoofdpijn
- Braken
Zeker als dit bij meerdere mensen in dezelfde ruimte & tegelijkertijd voorkomt, is de verdenking op CO-intoxicatie groot.
Herken je bij jezelf en/of anderen de symptomen? Dan is het nodig om actie te ondernemen!
#veiligdewinterdoor #weesonzeheld
Hoe ontstaat koolstofmonoxide?
Het gas CO komt vrij bij (slechte) verbranding van eender welk verbrandingstoestel in huis. Denk daarbij aan boilers, centrale en verplaatsbare verwarmingstoestellen, kooktoestellen op gas en verbrandingsmotoren. Maar ook alternatieven voor verwarming of koken kunnen CO-intoxicatie veroorzaken. Bijvoorbeeld als je een BBQ-toestel, een vuurschaal, tof een gasvuurtje binnen gebruikt.
Hoe kan je een CO-vergiftiging vermijden?
Om een CO-vergiftiging te vermijden, zet je in op vier acties: controleer, ventileer, alarmeer en reageer. Je kan een vergiftiging voorkomen door deze 4 stappen:
- Controleer de toestellen
- Ventileer alle ruimtes
- Alarmeer en herken symptomen
- Reageer en bel bij twijfel 112
Controleer
Laat je verwarmingstoestel enkel door een erkend technicus plaatsen. Zorg ervoor dat CO-risico’s worden vermeden en laat je toestel minimaal jaarlijks reinigen en op goede werking controleren. Ook afvoerkanalen, zoals een schoorsteen, laat je best jaarlijks vegen. Zo kan je verdere risico’s, zoals een schoorsteenbrand, vermijden.
Zelf kan je je toestellen controleren door regelmatig naar de kleur van de vlam bij gastoestellen te kijken. Een blauwe kleur is goed, een gele vlam daarentegen duidt op een slechte verbranding. Eigenaars van elektrische verwarmingstoestellen en van radiatoren van de centrale verwarming kunnen iets geruster zijn: die toestellen stoten geen CO uit.
Ventileer
Voorzie ruimtes van voldoende zuivere lucht door regelmatig ramen open te zetten. In ruimtes met een verbrandingstoestel is er altijd frisse lucht nodig. Onvoldoende verse lucht kan in die ruimtes voor een onvolledige verbranding zorgen en dus ook koolmonoxide (CO) produceren. Je ramen een aantal keer per dag een tiental minuten openzetten, kan dus wonderen verrichten.
Alarmeer
CO is een gas dat je niet ziet, niet voelt en niet ruikt. De symptomen herkennen (zie hoger) blijft het belangrijkste, onderneem dan actie! Plaats eventueel ook CO-melders in huis die koolmonoxide voor jou detecteren. Een CO-melder plaats je best in ruimtes met een verbrandingstoestel en in ruimtes waar je veel tijd doorbrengt. Maar: een CO-melder betekent in geen geval dat je het herkennen van symptomen plus de controle van toestellen en de ventilatierichtlijnen, mag negeren. Je vindt een goede CO-melder (met productnorm NBN EN 50291 en keurmerk zoals BOSEC, NF, TÜV, Q-label, VDS) vanaf €30. De meeste CO-melders hebben een levensduur tussen vijf en tien jaar.
Reageer
Schiet in actie wanneer je vermoedt dat je met een CO-vergiftiging te maken hebt. Indien mogelijk schakel je best het betrokken toestel uit en open je ramen en deuren. Zorg vooral voor je eigen veiligheid door de woning onmiddellijk te verlaten. Probeer op je vluchtweg zoveel mogelijk andere personen uit het gebouw te laten evacueren. Als er slachtoffers van de CO-vergiftiging zijn, is het belangrijk om die personen uit de woning te halen. Wanneer je jezelf (en anderen) in veiligheid hebt gebracht, bel je de hulpdiensten via het noodnummer 112.
